TARİH-SAYI : 28–05–2018 2018/46
KONU : ŞİRKET AKTİFİNDEKİ TAŞINMAZLARIN YENİDEN DEĞERLENMESİNE İMKÂN VEREN KANUN YAYINLANDI
7144 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 25.05.2018 tarihli ve 30431 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Adı geçen Kanunda yer verilen düzenlemelerden taşınmazların yeniden değerlemesi düzenlemesi sirkülerimizin konusu olacaktır.
Bilindiği üzere enflasyon düzeltmesi en son 2004 yılında yapılmış ve bu yıldan sonra da şartlar oluşmadığı için şirketlerin aktiflerindeki varlıklar düşük maliyetlerle kalmıştır. Bu durum şirketlerin bilançolarının gerçek durumu göstermemesine yol açmaktadır.
7144 sayılı Kanunun 5. Maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK)’na Geçici 31. Madde eklenmiştir. Maddeyle; bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazlarının değerlerinin Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak yeniden belirlenebilmesine imkân sağlanmıştır.
Taşınmazların yeniden değerlenmesi düzenlemesini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
- Taşınmazlarını Yeniden Değerleyebilecek Olan Mükellefler
- Bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir vergisi mükellefleri
- Bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef kurumlar vergisi mükellefleri
- Taşınmazlarını Yeniden Değerlemeyecek Olan Mükellefler
- Finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler,
- Sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları,
- Münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler,
- VUK’nun 215 inci maddesi uyarınca kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler
- Değerlemeye Konu Olan Varlıklar Nelerdir?
25.05.2018 tarihi itibariyle mükelleflerin aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar değerlenebilir. Sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar ise değerlemeye konu olamayacaklardır.
- Düzenlemeden Yararlanmanın Bir Süresi Var Mı?
30.09.2018 tarihine kadar değerleme yapmak mümkündür.
- Taşınmazların Yeniden Değerlenmesinin Şartları Nelerdir?
- Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, VUK’nda yer alan değerleme hükümlerine göre tespit edilen ve 25.05.2018 tarihi itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınır. Amortismana tabi taşınmazlar için amortismanın herhangi bir yılda yapılmamış olması durumunda yeniden değerlemeye esas alınacak tutar bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.
- Taşınmazların değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri bulunur. Yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden değerleme oranı olarak bu Kanunun mükerrer 298 inci maddesine göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulan;
- En son bilançoda yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, söz konusu bilançonun ait olduğu tarihi takip eden aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,
- En son bilanço tarihinden sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin, taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,
dikkate alınır.
Yİ-ÜFE ibaresi; Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) değerlerini, 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) değerlerini ifade eder.
- Yeniden değerleme neticesinde taşınmazların değerinde meydana gelecek değer artışı, yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların her birine isabet eden değer artışları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir. Değer artışı, taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri arasındaki farktır. Net bilanço aktif değeri, taşınmazların bilançonun aktifinde yazılı değerlerinden, pasifte yazılı amortismanların tenzili suretiyle bulunan değeri ifade eder.
- Taşınmazların Değerlenmesinden Sonra Yapılması Gerekenler Nelerdir?
- Taşınmazlarını bu madde kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutan mükellefler bu kıymetlerini, yapılan yeniden değerleme sonrasında bulunan değerleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam ederler.
- Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %5 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve aynı süre içerisinde ödenir. Bu fıkra kapsamında ödenen vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde bu madde hükümlerinden faydalanılamaz.
- Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulur.
- Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılması halinde, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmaz.
- Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılmasından önce VUK’nun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, söz konusu düzenlemeden oluşan değer artışı fonu öz sermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılır.
Gereğini rica ederiz; saygılarımızla…
VİZYON YMM A.Ş.
Ek: - 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun İÇİN TIKLAYINIZ