25/3/2023 tarihli ve 32143 sayılı Resmî Gazetede Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 1) yayımlanmıştır.
7440 sayılı Kanunun yayımından sonra Kanunla ilgili detaylı açıklamalarımıza 2023/41 sayılı Sirkülerimizde yer vermiştik.
Yayımlanan Tebliğ sonrasında önemli gördüğümüz hususları bu Sirkülerimizle birlikte güncellemiş bulunmaktayız.
Sirkülerimizin ilgililere faydalı olacağını umuyoruz.
Saygılarımızla
Vizyon Grubu
İÇİNDEKİLER
-
YAPILANDIRMANIN KAPSAMI
-
KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
-
KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR
-
İNCELEME VE TARHİYAT AŞAMASINDA BULUNAN ALACAKLAR
-
MATRAH/VERGİ ARTIRIMI
-
İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ
-
ORTAK HÜKÜMLER VE DİĞER HUSUSLAR
-
TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN ALACAKLAR
1- YAPILANDIRMANIN KAPSAMI
Yapılandırmaya konu alacakların ait olduğu idareler;
- Hazine ve Maliye Bakanlığı,
- Ticaret Bakanlığı,
- Sosyal Güvenlik Kurumu,
- İl Özel İdareleri,
- Belediyeler,
- Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB)
-
Yapılandırmaya konu alacaklar; esas itibarıyla 31/12/2022 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir.
-
Gelir veya kurumlar vergisinde 2021 yılı ve önceki vergilendirme dönemleri (2022’de beyannamesi verilen) yapılandırılacak olup 2022 vergilendirme dönemi (2023’de beyannamesi verilen) borç yapılandırma kapsamında değildir. 2022 yılının geçici vergi dönemleri de kapsam dışındadır. Örneğin 2022 yılı 3.geçici vergi döneminde verilen beyannameye istinaden tahakkuk eden vergi borç yapılandırmasından faydalanamaz.
-
KDV ve stopajda ise Kasım/2022 dönemi beyannameleri ve önceki dönemler kapsam dahilindedir. Ocak 2023’te tahakkuk eden Aralık/2022 dönemine ilişkin KDV borç yapılandırmasından faydalanamaz.
-
Vergiler, vergi cezaları, idari ve adli para cezaları, gümrük vergileri ve idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar kapsama alınmıştır.
-
31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önce verilen idari para cezaları kapsamdadır.
-
Bu idarelerin 6183 sayılı Kanun kapsamında takip ve tahsil edilen diğer alacakları ile belediyelerin, su, atık su ve katı atık gibi alacakları da Kanun kapsamındadır.
-
İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanına ilişkin düzenlemeler kanunda yer almaktadır.
-
Kanun kapsamında Yİ-ÜFE aylık değişim oranları:
- 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranları
- 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranları
- 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları
- 1/11/2016 tarihinden itibaren aylık %0,75 oranı (Mart 2023 dâhil)
2- KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR
-
Kanunun yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği hâlde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan; vergiler ve vergi cezaları, idari para cezaları, 6183 sayılı Kanuna göre takip edilen alacaklar, gümrük vergileri ve idari para cezaları ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar yapılandırılmaktadır.
-
İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden alacaklar da bu kapsamdadır.
-
Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için Kanundan yararlanma talebinde bulunmaları hâlinde, her bir vergi dairesi için ayrı ayrı başvurmaları gerekmektedir.
-
213 ve 6183 sayılı Kanunlar ile diğer kanunlarda yer alan sorumluluk düzenlemeleri nedeniyle mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler gibi amme borçlusu sayılan kişiler sorumlu oldukları tutarlar dikkate alınarak ilgili vergi dairesine yazılı başvuru yapmak suretiyle 7440 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanabilir.
-
7440 sayılı Kanun kapsamına giren alacakların, Kanunun yayımı tarihinden önce 6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlar uyarınca tecil edilmiş ve tecil şartlarına uygun ödeniyor olması hâlinde borçlular, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödeme süresi geçmemiş olan taksit tutarları için Kanun hükümlerinden yararlanabilir.
-
7256 sayılı Kanuna ve 7326 sayılı Kanunun 2. maddesine göre yapılandırılan ve 7440 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla bu Kanunlar kapsamında ödemeleri devam eden taksitlendirmelerde kalan taksit tutarlarına konu borçların 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılması mümkündür.
-
7440 sayılı Kanun kapsamında ödenecek tutarlar, vergi dairelerine, anlaşmalı bankalara, PTT şubelerine ödenebileceği gibi, anlaşmalı bankaların banka kartı ve kredi kartı kullanılmak suretiyle de ödenebilecektir.
-
Kanun kapsamındaki borçlarını ödemek üzere başvuran ve borçlarına karşılık ödemede bulunan mükelleflerin mal varlığına tatbik edilen hacizler, bu malların bölünebilir nitelikte olması ve haczin devam edeceği malların, ödenmemiş taksitlerin yapılandırma öncesi tutarını karşılayacak değerde olması şartıyla ödemeler nispetinde kaldırılır.
-
Her bir taşıt için Kanun kapsamında ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi, taşıta ilişkin idari para cezaları ile geçiş ücreti ile bunlara ilişkin Yİ-ÜFE ve katsayı tutarının en az %10'unun ödenmesi şartıyla taksit ödeme süresince fenni muayene izni verilecektir.
-
Bu madde kapsamında yapılandırılan borçların, borç durumunu gösterir belgede yer almaması için bu borçların en az %10’unun ödenmiş olması şarttır.
-
Madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen diğer şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.
|
Vadesinde Ödenmemiş veya Vadesi Gelmemiş (İhtirazi Kayıt Dahil) |
Gecikme Faizi-Zammı |
Vergi /İdari Para Cezası Aslı |
Vergi Ziyaı Cezası |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar/İştirak |
|
Yİ-ÜFE |
100% |
0% |
50% |
3- KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR
-
Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar yapılandırılmaktadır.
-
Ayrıca Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilgisine göre istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar da madde kapsamındadır.
-
Maddeye göre ödenecek alacakların tespitinde esas alınacak olan en son karar, tarhiyata/tahakkuka/idari yaptırım kararına/ecrimisile ilişkin ihbarname/düzeltme ihbarnamesine yönelik verilen ve Kanunun yayımı tarihinden önce taraflardan birine tebliğ edilmiş olan karardır.
-
Kanunun yayımı tarihi itibarıyla; uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış, ancak dava açma süresi geçmemiş alacaklar da bu madde hükmünden yararlanır.
-
Bu madde hükmünden yararlanılması için madde kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması şarttır.
-
Dava varsa davadan vazgeçme dilekçeleri ilgili vergi dairelerine verilecek ve bu dilekçelerin vergi dairelerine verildiği tarih, ilgili yargı merciine verildiği tarih sayılarak dilekçeler ilgili yargı merciine gönderilecektir.
-
Kanunun 3. maddesinden yararlanmak için başvuruda bulunan ancak Kanunda belirtilen ödeme şartını yerine getirmeyen borçlulardan 213 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklar için ilk tarhiyata esas teşkil eden vergi ve ceza tutarları ile gecikme zammı ve gecikme faizleri, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.
-
Dava Açılmış veya Dava Açma Süresi Geçmemiş Alacaklar
|
Dava Açılmış veya Dava Açma Süresi Geçmemiş |
Gecikme Faizi-Zammı |
Vergi Aslı |
Vergi Ziyaı Cezası |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar |
|
Yİ-ÜFE |
50% |
0% |
25% |
-
İstinaf/İtiraz/Temyiz/Karar Düzeltme Yoluna Başvurulmuş ya da Başvuru Süresi Geçmemiş Alacaklar
|
|
Gecikme Faizi-Zammı |
Vergi Aslı |
Vergi Ziyaı Cezası |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar |
|
Son Karar Terkin ise |
Yİ-ÜFE |
10% |
0% |
10% |
|
Son Karar Tasdik İse |
Yİ-ÜFE |
100% |
0% |
50% |
|
Danıştay Aşaması |
Gecikme Faizi-Zammı |
Vergi Aslı |
Vergi Ziyaı Cezası |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar |
|
Bozma Kararı Verilenler |
Yİ-ÜFE |
50% |
0% |
25% |
|
Onama Kararı (İdare Lehine) |
Yİ-ÜFE |
100% |
0% |
50% |
|
Onama Kararı (Mükellef Lehine) |
Yİ-ÜFE |
10% |
0% |
10% |
4- İNCELEME VE TARHİYAT AŞAMASINDA BULUNAN ALACAKLAR
-
Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak Kanunun yayımı tarihinden önce başlandığı hâlde tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerinin tamamlanmasından sonra, tarh edilen vergilerin yapılandırılması bu madde kapsamındadır.
-
Tarh edilen vergi ve kesilen cezalara ilişkin ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde başvurulması gerekmektedir.
-
Örneğin, anılan fıkraların kapsamına giren bir tarhiyata ilişkin ihbarnamenin 15/3/2023 tarihinde tebliğ edildiği varsayıldığında madde hükmünden yararlanılabilmesi için 31/5/2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar, 17/5/2023 tarihinde tebliğ edildiği varsayıldığında ise tebliğ tarihi ila 31/5/2023 tarihi arasındaki süre 30 günden daha az olduğundan 16/6/2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar başvuruda bulunulması gerekmektedir.
-
İlk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere aylık dönemler hâlinde on iki eşit taksitte ödeme yapılır.
-
Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, Kanunun yayımı tarihinden önce pişmanlık talebiyle veya izaha davet kapsamında verilip, ödeme yönünden şartların ihlal edildiği beyannameler ile kendiliğinden verilen beyannameler için kesilen ve bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla tebliğ edilmemiş olan vergi cezaları hakkında bu madde hükümleri uygulanır.
-
Asla bağlı olan vergi cezalarının tahsilinden vazgeçilebilmesi için verginin Kanunun yayımı tarihinden önce ödenmiş olması veya Kanunun 2. maddesine göre ödenmesi şarttır.
-
Bu madde hükümlerinden yararlanılabilmesi için madde kapsamında ödeme başvurusunda bulunulan alacağa ilişkin dava açılmaması şarttır.
|
İnceleme ve Tarhiyat Aşamasında (T.Ö.Uzlaşma Dahil) |
Gecikme Faizi-Zammı |
Vergi Aslı |
Vergi Ziyaı Cezası |
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar |
|
Yİ-ÜFE ve G.Faizi |
50% |
0% |
25% |
5- MATRAH/VERGİ ARTIRIMI
2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yılları, gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV ve kanunda yer alan türden gelir ve kurumlar vergisi stopajları kapsamdadır.
-
Gelir Vergisi
|
Yıl |
Matrah artırım oranı |
Asgari matrahlar (Bilanço esası ve serbest meslek) |
Asgari matrahlar (İşletme hesabı) |
Vergi oranı |
|
2018 |
%35 |
94.000 |
63.800 |
%15 (Geçmiş vergi beyanlarının geç verilmesi, ödenmemesi, kesinleşmiş ya da artırıma konu vergi türünden kesinleşmemiş borç yapılandırması bulunması durumunda %20) |
|
2019 |
%30 |
99.600 |
66.400 |
|
|
2020 |
%25 |
105.800 |
70.500 |
|
|
2021 |
%20 |
112.400 |
75.000 |
|
|
2022* |
%25 |
200.000 |
105.000 |
* 2022 yılına ilişkin yıllık beyannamelerde hesaplanan vergilerden mahsup edilemeyen geçici vergiler iade edilmez.
-
Kurumlar vergisi
|
Yıl |
Matrah artırım oranı |
Asgari matrahlar |
Vergi oranı |
|
2018 |
%35 |
200.000 |
%15 (Geçmiş vergi beyanlarının geç verilmesi, ödenmemesi, artırıma konu vergi türünden kesinleşmiş ya da kesinleşmemiş borç yapılandırması bulunması durumunda %20) |
|
2019 |
%30 |
215.000 |
|
|
2020 |
%25 |
230.000 |
|
|
2021 |
%20 |
260.000 |
|
|
2022* |
%25 |
500.000 |
* 2022 yılına yönelik matrah artırımında bulunulabilmesi için bu yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması ve bu beyannamelerde beyan edilen vergiye esas matrahların, 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın yüzde 122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar ile 2022 takvim yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen matrahın yüzde 40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutarın yüksek olanından az olmaması şartı aranır.
* 2022 yılına ilişkin yıllık beyannamelerde hesaplanan vergilerden mahsup edilemeyen geçici vergiler iade edilmez.
-
Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajı
|
Yıl |
Ücretler, Serbest Meslek Kazancı, GMSİ, Kar Payı Dağıtımı |
Yıllara Yaygın İnşaat |
Çiftçilere ve vergiden muaf esnafa yapılan ödemeler |
|
2018 |
%6 |
%1 |
İlgili yıldaki tevkifat oranının %25’i
|
|
2019 |
%5 |
||
|
2020 |
%4 |
||
|
2021 |
%3 |
||
|
2022 |
%2 |
-
Katma Değer Vergisi
|
Yıl |
Vergi artırım oranı |
Diğer |
|
2018 |
%3 |
İşlemlerin tamamının istisna veya tecil-terkin kapsamındaki teslim veya hizmetlerden oluşması veya diğer nedenlerle takvim yılının bütün dönemlerinde hesaplanan KDV bulunmaması hâlinde, ilgili yıl için artırılan kurumlar vergisi matrahı üzerinden %18 |
|
2019 |
%3 |
|
|
2020 |
%2,5 |
|
|
2021 |
%2 |
|
|
2022 |
%2 |
-
Matrah artırımında bulunulan 2018-2021 yıllarına ait zararların %50’si 2022 ve izleyen yıllar kârlarından; 2022 yılına ait zararların ise tamamı 2023 yılından itibaren izleyen yıl karlarından mahsup edilemez.
-
Başvurunun son günü 31/5/2023, ilk taksitin son günü ise 30/6/2023 tarihidir.
-
Vergiler peşin ödenebileceği gibi; 12 taksit 12 ayda da ödenebilir. 12 taksit için katsayı 1,09'dur. Vergiler ilk taksit ödeme süresinde peşin ödenirse vergiden %10 indirim yapılır.
-
Matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisi 1.000 TL olup ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi şarttır.
-
Matrah ve vergi artırımında bulunulan yıllar ve vergi türleri için (Gelir, Kurumlar, KDV, Stopaj) inceleme ve tarhiyat yapılmaz. Ancak Gelir, Kurumlar ve KDV iadelerine yönelik inceleme yapılabilir.
-
Matrah artırımında bulunan mükelleflerin devam eden vergi incelemeleri Kanunun yayımını izleyen 7 iş günü sonuçlandırılamaz ise incelemeye devam edilemez.
-
İncelemesi bu süre içinde tamamlananlarda, inceleme raporunun vergi dairesi kayıtlarına intikalinden önce matrah artırımında bulunulursa, rapordaki tarhiyat matrah artırımı dolayısıyla hesaplanan vergiden mahsup edilir. Geriye kalan tutarın % 50'si Kanunun 4. maddesi kapsamında taksitlendirilir, diğer yarısı terkin edilir.
-
Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları uyarınca kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı ödemeler üzerinden yapılması gereken vergi tevkifatı hükümlerine istinaden, söz konusu fıkra kapsamında matrahlarını artıranların, kurumlar vergisi yönünden de matrah artırımında bulunmaları şarttır.
-
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri matrahları artırmaları hâlinde, daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilebilir.
-
KDV’de artırıma esas alınan tutar, yıl içinde verilen KDV beyannamelerinde gösterilen "hesaplanan katma değer vergisi"nin yıllık toplamıdır. Hesaplanan KDV, indirimlerden önceki vergi tutarıdır.
-
Mükelleflerin sorumlu sıfatıyla verdikleri KDV beyannameleri için madde hükmünden yararlanamaz. Ayrıca, sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergiler, vergi artırımına ilişkin yıllık toplam tutarın hesabında dikkate alınmaz.
-
KDV Kanununun (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri uyarınca tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimleri bulunan mükelleflerde, tecil edilen vergiler, ilgili dönem beyannamesinde yer alan “Hesaplanan Katma Değer Vergisi” satırındaki tutardan düşülecek ve yıllık toplama dâhil edilmeyecektir.
-
Mükelleflerin KDV artırımında bulunmuş olmaları, artırımda bulunulan dönemler için “Sonraki Dönemlere Devreden KDV”, iade hakkı doğuran işlemler ya da ihraç kaydıyla teslimlerden doğan iade ve terkin talepleri, 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki işlemler veya müteselsil sorumluluk kapsamındaki işlemlere ilişkin olarak vergi incelemelerinin yapılmasına mâni değildir.
-
Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar da anılan yıllar için matrah ve vergi artırımından yararlanabilir.
-
Vergi artırımı kapsamına giren dönemler için muhtasar ve prim hizmet beyannamesi yönünden merkez veya şubeleri için ayrı ayrı mükellefiyetleri bulunan ve vergi artırımından yararlanmak isteyen mükelleflerin, merkez ve her bir şube için ayrı ayrı vergi artırımında bulunmaları gerekmektedir.
-
Ticari veya zirai kazancı bilanço esasına veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen gelir vergisi mükellefleri ile serbest meslek erbabına ilişkin asgari matrah tutarı üzerinden artırımda bulunan mükellefler diğer gelir unsurları nedeniyle de vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmayacaktır.
-
Mükelleflerce ilgili yıllarda düzeltme beyannamesi verilmiş ve düzeltme işlemlerinin 7440 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihe kadar sonuçlandırılmış olması hali de dâhil olmak üzere ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatlar üzerine Kanunun yayımlandığı tarihten önce yapılıp kesinleşen tarhiyatlar, matrah artırımına esas ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır.
-
Gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi artırımında bulunan mükelleflerin artırıma esas ücret tutarları ve artırılan matrahlar ile bu ücret ve matrahlar üzerinden ödenen gelir vergisi tutarları, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.
6- İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ
A- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar
-
İşletmeler, işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları, kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelle 31/5/2023 tarihine kadar vergi dairesine bildirerek defterlerine kaydedebilir.
-
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından bu değerler üzerinden özel karşılık hesabı açılır. Aktife kaydedilen emtialar ayrı bir özel hesapta; makine, teçhizat ve demirbaşlar bir başka ayrı özel hesapta takip edilir.
-
Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye durumlarında sermayenin bir unsuru sayılarak vergilendirilmez.
-
Makine, teçhizat ve demirbaşlar ise envantere kaydedilerek ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur.
-
İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler bildirime konu olan emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir.
-
Beyan edilen emtia/kıymetin tabi olduğu oranların yarısı (%9, %4, %0,5) esas alınarak KDV hesaplanır ve sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, 31/5/2023 tarihine kadar ödenir.
-
Makine, teçhizat ve demirbaşlara ilişkin olarak bu uygulama kapsamında ödenmiş olan KDV indirilemez. Bu tutar, verginin ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Emtia üzerinden ödenen KDV ise genel esaslara göre indirilir, ancak iadeye konu edilemez.
-
Bu uygulama kapsamında makine, teçhizat ve demirbaşlar için KDV Kanunu 9/2 maddesi uyarınca belgesiz mal bulundurulması veya belgesiz mal satılmasına yönelik yaptırımlar uygulanmaz.
-
Beyan edilecek malların ÖTV’ye tabi olması halinde, bu malları beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükellefler, beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan ÖTV’yi ayrı bir beyanname ile 31/5/2023 tarihine kadar beyan ederek aynı süre içerisinde ödeyeceklerdir. Beyan edilerek ödenen ÖTV için vergi cezası kesilmez.
-
Bildirime dâhil edilen kıymetler için amortisman ayrılmaz, kıymetlerin satılması hâlinde satış bedeli, bunların deftere kaydedilen değerinden düşük olamaz.
-
Teslimleri KDV’den müstesna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili olarak bu uygulamadan yararlanılması mümkün değildir.
-
7440 sayılı Kanunun 6. maddesinin birinci fıkrası kapsamında beyan edilen kıymetler rayiç bedelleriyle, Ba formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu form ile bildirilmek zorundadır. Söz konusu bildirim işlemi, Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Satıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır.
-
Emtia için muhasebe kaydı: 153 (B)- 191 (B) / 525 (A)- 360 (A)
-
Makine, teçhizat, demirbaş muhasebe kaydı: 253 (B) – 689 (B) / 526 (A) – 360 (A)
526 (B) / 257 (A)
B- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia makine, teçhizat ve demirbaşlar
-
İşletmeler; kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, 31/5/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil), her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler.
-
İşletmeler bahse konu kıymetleri fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek şartıyla;
- Emtialar bakımından aynı nev’iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını,
- Makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedellerini,
dikkate alarak kayıt ve beyanlarına intikal ettirebileceklerdir.
-
Gayrisafi kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınır.
-
Yukarıda açıklanan şekilde, faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile ilgili işlemler normal bir satış işlemi olarak değerlendirilir, karı beyan edilir ve vergisi ödenir.
-
Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan bahse konu kıymetlere ilişkin faturada ilgili kıymetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanır. Bu kapsamda ödenmesi gereken KDV, ilk taksit beyanname verme süresi içinde, diğerleri takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere 3 eşit taksitte ödenir.
-
Bu uygulama kapsamında geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.
-
Muhasebe kaydı: 689 (B) veya 102,120,121 (B) / 600 (A) – 391 (A)
-
Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilmek zorundadır. Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/2)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır.
C- Kasa ve ortaklardan alacaklar hesaplarının düzeltilmesi
-
İşletmeler, 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenlenen bilançolarda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan;
- Kasa mevcutlarını,
- İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklardan alacaklı bulunulan tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları,
- Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini,
31/5/2023 tarihine kadar vergi dairelerine beyan ederek kayıtlarını düzeltebilirler.
-
İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, başka hesaplarda takip edilen tutarlar da dikkate alınarak tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınacaktır.
-
Bu şekilde beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir.
-
Ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.
-
Beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz.
-
Kasa Muhasebe kaydı: 689 KKEG (B) / 100 (A) vergi için 689 KKEG (B) / 360 (A)
-
Ortaklardan Alacaklar Muhasebe kaydı: 689 KKEG (B) / 136 (A) – 131 (A) – 231 (A)
Vergi için 689 KKEG (B) / 360 (A)
-
Bu madde kapsamında beyan edilen kasa mevcutları ve ortaklardan net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerin, dileyen mükelleflerce “689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabı yerine bilançonun aktifinde herhangi geçici bir hesapta (296) izlenmesi mümkündür. Söz konusu geçici hesapta izlenen tutarın herhangi bir şekilde kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.
-
Mükelleflerce kâr dağıtımı yapılması hâlinde, ticari bilanço açısından dağıtılabilir ticari kar tutarı, 7440 sayılı Kanunun 6. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında beyan edilen ve "689. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar" hesabı altında muhasebeleştirilen tutarlar dikkate alınmaksızın tespit olunacaktır.
-
Kurumlar vergisi mükelleflerince 7440 sayılı Kanunun 6. maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca yapılan beyanla ilgili olarak, söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kâr dağıtımına bağlı vergi tevkifatına yönelik ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır.
7- ORTAK HÜKÜMLER VE DİĞER HUSUSLAR
-
Genel olarak kanunda yer alan başvuru tarihi 31/5/2023 tarihidir. İlk taksit ödemesi 30/6/2023 (bu tarihin resmî tatile rastlaması nedeniyle 3/7/2023) tarihidir. Cumhurbaşkanı Kanunda öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya yetkilidir.
-
Aylık taksitler halinde 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte imkânı bulunmaktadır.
-
İnceleme ve tarhiyat aşamasında bulunanlarda ödemeler aylık 12 taksittir.
-
12 taksit (12 ay) için 1,09; 18 taksit (18 ay) için 1,135; 24 taksit (24 ay) için 1,18; 36 taksit (36 ay) için 1,27; 48 taksit (48 ay) için 1,36 oranında katsayı hesaplanır.
-
Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılması mümkün olmadığı hâlde daha kısa sürede ödeme yapılması mümkün olup, bu takdirde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilecektir.
-
İlk iki taksit ödeme süresi içinde peşin ödenirse katsayı uygulanmaz.
-
İlk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi durumunda; Yİ-ÜFE’nin %10'u ödenir, kalan %90'lık kısım silinir.
-
Ödenmesi gereken taksitlerden birinci ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde ödenmek koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında en fazla üç taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde Kanun hükümlerinin ihlal sayılmaz.
-
Kanunun 5. maddesi kapsamında (matrah artırımı) taksitli ödeme seçeneği tercih edilmiş olması ve birinciyle ikinci taksitin ödeme sürelerinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden süresinde ödenmeyen veya eksik ödenenlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
-
6183 sayılı Kanun ve ilgili kanunlar uyarınca tecil edilmiş ve tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan borçlar, 7256 ve 7326 sayılı Kanunların 2 ve 7. maddelerine göre yapılandırılan ve ödemesi devam eden alacaklar, belirli bu Kanundan yararlanabilecektir.
-
Kanun kapsamında yapılandırılan borçların, borç durumunu gösterir belgede yer almaması için bu borçların en az %10'unun ödenmiş olması şarttır.
-
7440 sayılı Kanunun 3. veya 4. maddesine göre yapılandırarak kesinleşen tarhiyatlar, 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesinde hüküm altına alınmış “vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibarıyla ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması” şartının ihlali olarak değerlendirilmeyecektir.
-
Kanundan yararlanmak için elektronik ortamda başvuruda bulunan borçluların, devam eden ihtilaflardan vazgeçtiklerini gösterir ıslak imzalı dilekçelerini başvuru süresi içinde ilgili tahsil dairesine vermeleri gerekmektedir.
8- TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN ALACAKLAR
-
Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Kanuna göre takip edilen alacaklardan, vadesi 31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde 1/1/2023 tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ve bir amme borçlusu adına tahakkuk etmiş asli ve fer’i alacakların toplamı tüm tahsil daireleri itibarıyla 2.000 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilir. Bu tutarın tespitinde 1/1/2023 tarihi itibarıyla tahsil dairesi kayıtları esas alınır.
-
Fıkra kapsamında yapılacak terkin işlemlerinde 1/1/2023 tarihi dikkate alınacağından, bu tarihten önce tüm vergi dairelerine olan borç toplamı 2.000 Türk Lirasının üzerinde olduğu halde, 1/1/2023 tarihinden (bu tarih dâhil) sonra yapılan ödemeler, terkin veya mahsup gibi işlemler sonucunda borç toplamının 2.000 Türk Lirasına veya bu tutarın altına inmiş olması bu alacağın terkin edilmesini sağlamayacaktır.
-
Alacak türü olarak; vergiler, vergi cezaları, kaynak kullanımını destekleme fonu alacakları, ecrimisil, madenlerden devlet hakkı, adli para cezaları, idari para cezaları, öğrenim ve katkı kredisi alacakları, yiyecek bedelleri gibi vergi dairelerince 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilmekte olan tüm amme alacakları bütçe ayrımı olmaksızın bu düzenleme kapsamına girmektedir.
Düzenlemeye aşağıdaki bağlantı yolunu kullanarak ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla
Vizyon Grubu
