15/4/2023 tarihli ve 32164 sayılı Resmî Gazetede “Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 3)” yayımlanmıştır.
Tebliğle 7440 sayılı Kanunun 10. maddesinin yirmi yedinci fıkrası uyarınca ödenecek ek vergiye ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Öne çıkan hususları dikkatinize sunuyoruz.
Ek verginin mükellefi kimdir?
Kurumlar vergisi beyannamesi veren dar mükellef kurumlar dahil olmak üzere Kurumlar Vergisi Kanununda sayılan kurumlar vergisi mükellefleri ek verginin mükellefidir.
Buna göre;
a) Sermaye şirketleri
b) Kooperatifler
c) İktisadi kamu kuruluşları
ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
d) İş ortaklıkları
ek verginin mükellefidir.
Deprem bölgesinde bulunan mükellefler ek vergi ödeyecek mi?
6/2/2023 tarihi itibarıyla Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.
Ek verginin konusu nedir?
5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim tutarları ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar ek verginin konusunu oluşturur.
2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde ticari zararı bulunanlar, istisnalar nedeniyle cari yıl zararı oluşanlar veya kurumlar vergisine tabi matrahları bulunmayan mükellefler de bu dönemde faydalandıkları indirim ve istisna tutarları üzerinden ek vergi hesaplar.
2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılan geçmiş yıl zararları üzerinden ise ek vergi hesaplanmaz.
Tasfiye, birleşme, devir ve tam bölünme işlemleri nedeniyle 2022 yılına ilişkin olarak Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 tarihinden önce verilen beyannamelerde faydalanılan indirim ve istisna tutarları üzerinden ek vergi hesaplanmaz.
Ek verginin konusuna giren istisna ve indirimler nelerdir?
Metnin sonunda Tablo 1’de listelenmiştir.
İlgili satırı bulunmayan istisna ve indirimlerin ilgisine göre beyannamenin “Diğer indirimler ve istisnalar” veya “Diğer indirimler” bölümlerinde gösterilerek vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınması mümkündür. Bu şekilde indirim konusu yapılan istisna ve indirimler de ek verginin konusuna girer.
Ek verginin konusu dışında kalan istisna ve indirimler nelerdir?
Metnin sonunda Tablo 2’de listelenmiştir.
Vergi oranı nedir?
2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, tespit olunan matrahlar üzerinden %10 oranında ek vergi hesaplanır.
5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki iştirak kazançları ile aynı fıkranın (b) ve (g) bentlerinde düzenlenen yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıyan yurtdışı iştirak kazançları ve yurtdışı şube kazançları üzerinden %5 oranında vergi hesaplanır.
5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (h) bentlerinde düzenlenen yurtdışı iştirak hissesi satış kazançları ve yurtdışı inşaat, onarım ve teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar üzerinden ise ek vergi %10 oranında hesaplanacak olup bu kazançların elde edildiği ülkede en az %15 oranında vergi yükü taşıdığına ilişkin tevsik edici belgelerin kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairelerine ibraz edilmesi durumunda, bu istisnalar üzerinden hesaplanan %10 oranındaki verginin %5’e isabet eden kısmı iade edilir.
Vergi nasıl ödenir?
Hesaplanan ek vergi, ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içerisinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ay içerisinde olmak üzere iki eşit taksit halinde ödenir.
Ek vergi gider yazılabilir mi?
Hesaplanan ek vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamaz. Yurt dışında ödenenler de dâhil hiçbir vergiden mahsup edilemez.
|
Tablo 1- Ek verginin konusuna giren istisna ve indirimler |
|
|
1 |
İştirak Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-a) |
|
2 |
Yurtdışı İştirak Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-b) |
|
3 |
Yurtdışı İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-c) |
|
4 |
Emisyon Primi Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ç) |
|
5 |
Taşınmaz, İştirak Hisseleri ve Fon Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-e) |
|
6 |
Bankalara, Finansal Kiralama ya da Finansman Şirketlerine veya TMSF'ye Borçlu Durumda Olanların Taşınmaz veya İştirak Hisselerinin Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-f) |
|
7 |
Yurtdışı Şube Kazançları İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-g) |
|
8 |
Yurtdışı İnş., Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-h) |
|
9 |
Eğitim ve Öğretim Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ı) |
|
10 |
Yabancı Fon Kazançlarının Vergilendirilmesinde Yönetici Şirketlere İlişkin Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/A) |
|
11 |
Sınai Mülkiyet Hakları Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/B) |
|
12 |
5300 Sayılı Kanun Kapsamında Düzenlenen Ürün Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Doğan Kazanç İstisnası (193 sayılı Kanun) |
|
13 |
Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Sağlanan Kazanç İstisnası (4490 sayılı Kanun) |
|
14 |
Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazanç İstisnası (3218 sayılı Kanun) |
|
15 |
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazanç İstisnası (4691 sayılı Kanun) |
|
16 |
Araştırma Altyapılarının Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetlerinden Elde Ettikleri Kazançlarda İstisna (6550 sayılı Kanun) |
|
17 |
Özel Kanunlarda Yer Alan ve Ek Vergi Matrahına Dâhil Edilmesi Gereken Diğer İstisnalar |
|
18 |
Yurtdışına Verilen Yazılım, Mühendislik, Eğitim ve Sağlık Hizmetleri Kazanç İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ğ) |
|
19 |
Nakdi Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ı) |
|
20 |
Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı Kanun Geçici Madde 61 kapsamında tevkifata tabi olmayanlar) |
|
21 |
Ar-Ge ve Tasarım İndirimi (5746 sayılı Kanun) |
|
22 |
Teknogirişim Sermaye Desteği İndirimi (5746 sayılı Kanun) |
|
23 |
Teknokent Sermaye Desteği İndirimi (4691 sayılı Kanun) |
|
24 |
Özel Kanunlarda Yer Alan ve Ek Vergi Matrahına Dâhil Edilmesi Gereken Diğer İndirimler |
|
Tablo 2- Ek verginin konusu dışında kalan istisna ve indirimler |
|
|
1 |
Yatırım Fon ve Ortaklığı Portföy İşletmeciliği Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-d) |
|
2 |
Risturn Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-i) |
|
3 |
Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerine Yönelik Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-j) |
|
4 |
Varlık Kiralama İşlemlerinden Elde Edilen Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun 5/1-k) |
|
5 |
Kur Korumalı Hesaplardan Elde Edilen Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Geçici 14) |
|
6 |
Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı Kanunun Geçici Madde 61. maddesi kapsamında tevkifata tabi tutulanlar) |
|
7 |
Sponsorluk Harcamalarında İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-b) |
|
8 |
Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-c) |
|
9 |
Eğitim ve Sağlık Tesisleri ile Yurt İnşaatlarına İlişkin Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-ç) |
|
10 |
Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun 10/1-d ) |
|
11 |
Cumhurbaşkanınca Başlatılan Yardım Kampanyalarına Yapılan Bağışlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-e) |
|
12 |
Kızılay Derneği ile Yeşilay Cemiyetine Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-f ) |
|
13 |
213 sayılı Kanunun 325/A Maddesine Göre Girişim Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Tutarlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-g) |
|
14 |
5378 Sayılı Kanuna Göre Korumalı İşyeri İndirimi (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-h) |
|
15 |
Özel Kanunları Uyarınca Kurum Kazancından İndirimine İzin Verilen Bağış ve Yardımlar |
|
16 |
Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile VUK hükümleri arasındaki değerleme farkları |
|
17 |
Örtülü sermaye kabul edilen borçlanmalarda borç alan kurum nezdinde Türk Lirası’nın değer kazanması sonucu oluşan kur farkı gelirleri |
|
18 |
Kıdem tazminatı karşılığı iptali |
|
19 |
Vergi borçlarına mahsup edilen ve gelir olarak dikkate alınan 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi kapsamındaki indirim hakkı |
|
20 |
Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında, vergilendirme hakkının ilgili ülkede bulunması nedeniyle Türkiye’nin vergi alma hakkı olmadığı veya söz konusu kazançların Türkiye’de istisna edilmesi gerektiği durumlarda, elde edilen ve kurum kazancına dâhil edilerek beyannamenin “Diğer indirimler” ile “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında matrahtan indirim konusu yapılan tutarlar |
|
21 |
Yürürlükte bulunan ikili veya çok taraflı diğer uluslararası anlaşmalar uyarınca, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlar |
|
22 |
Mikro ve küçük işletme olarak sınıflandırılan kurumlar vergisi mükelleflerinin; teknoloji geliştirme bölgelerinden elde ettikleri kazançlar ile Ar-Ge ve tasarım merkezi bulunan mükelleflerin bu merkezlerdeki Ar-Ge ve tasarım harcamaları üzerinden hesaplanan Ar-Ge ve tasarım indirimleri |
|
23 |
Kurumlar vergisi mükelleflerince 2022 hesap dönemine ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer indirimler” veya “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında gösterilmekle birlikte, mahiyet itibarıyla indirim veya istisna kapsamında olmayıp, daha çok vergi matrahının doğru hesaplanması amacıyla beyannamenin bu satırlarına yazılan diğer tutarlar |
Düzenlemeye aşağıdaki bağlantı yolunu kullanarak ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla
Vizyon Grubu
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230415-5.htm
