193 sayılı Gelir Vergi kanununun mükerrer 80/1. maddesine göre; İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar değer artış kazancıdır.
Bu maddeyle, gerçek kişilere ait anonim şirket hissesi geçici ilmühaber çıkarılmak kaydıyla iki tam yıl geçtikten sonra devredilirse, devirden doğan kazanç vergilendirilmez.
Adı geçen kanunun mükerrer 80/4. maddesinde ise ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların değer artış kazancı olduğu hüküm altına alınmıştır.
Bu maddeyle de gerçek kişilere ait limited şirket hissesi devredilmesi halinde, süreye bakılmaksızın, devirden doğan kazanç değer artış kazancı olarak beyan edilecektir.
Uygulamada, limited şirketler hisse devri yapmadan evvel GVK’nın tanıdığı vergisel avantajdan faydalanmak için nevi değişikliğine gitmekte ve anonim şirket haline dönüştükten sonra ilgili hisse devirlerini yapmaktadırlar. Bu durumda; hisse senetlerinin iki yıllık elde tutulma süresi, limited şirket payına ilk iktisap edilen gün itibariyle başlayacağı için süre sıkıntısı yaşanmayacak ve değer artış kazancı söz konusu olmayacaktır.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, limited şirket hissesi, ivazsız bir şekilde elde edilmiş ise (miras yoluyla) hisse senetlerinin iki yıl elde tutulma süresi, ivazsız devrin yapıldığı (kararın tescil tarihi) tarihten itibaren başlayacaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı verdiği birçok özelgede limited şirketlerde hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak, ortakların limited şirketin sermayesine iştirak ettikleri tarihi dikkate alınması gerektiği yönde görüş bildirmiştir.
Somut bir örnek vermek gerekirse,
01.01.2010 Limited Şirket Kuruluş Tarihi
01.01.2011 İvazsız Hisse Devrinin Tescil Günü
01.01.2012 Nevi Değişikliği (A.Ş. Dönüşüm)
01.03.2012 Hisse Devri
Hisse senetlerinin iki yıl elde tutulma süresi, şirketin kuruluş tarihinden itibaren başlamış olsaydı vergisel avantajdan faydalanmak mümkün olacaktı. Ancak iki yıllık süre 01.01.2011 tarihinden (ivazsız intikal tarihinden) itibaren başladığı için söz konusu hisse devrinden elde edilen kazanç değer artış kazancı olarak vergiye tabi tutulacaktır.
Sedat ÖCALAN
