Hangi alacakların değersiz hale geldiği ve özellikle de değersiz alacaklar içindeki KDV konusu sürekli tartışılmıştır. Alacaklar değersiz hale düşse bile, alacağın içindeki KDV’nin ödenmesi ya da indirilecek KDV’den mahsubu vergide adalet olgusunu menfi yönde etkilemekteydi. Mali İdare de bu durumu görmezden gelmeyerek el atmak gereğini duymuş olmalı ki, 2019 yılı ile birlikte bir takım düzenlemeler getirdi.
Bilindiği üzere, mahkeme kararına veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline imkan kalmayan alacaklar değersiz alacak olarak değerlendirilmekte olup, söz konusu alacaklar bu mahiyete girdikleri tarihte zarara geçirilerek matrahtan indirilebilmektedir.
Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV de alacağın içinde görüldüğü için hesaplanan KDV tutarı da zarar olarak matrahtan indirilmekteydi.
7104 sayılı “Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la Katma Değer Vergisi(KDV) Kanununda yapılan değişiklikle, Vergi Usul Kanununun 322’nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilecektir.
Şu kadar ki; Vergi Usul Kanununun 323’üncü maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan KDV’nin, yeni düzenlemeye göre indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması şarttır.
Böylelikle, 01.01.2019 tarihinden itibaren, Vergi Usul Kanununun 322’nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.
İndirim konusu yapılacak KDV tutarı için KDV beyannamesinin formatı da değiştirilmiştir. 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İndirimler” kulakçığında “İndirimler” tablosunda 111 kod numaralı “Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilecek KDV” satırı açılmıştır. Değersiz alacaklara ilişkin KDV tutarı, alacağın zarar yazıldığı tarihi kapsayan vergilendirme döneminde, KDV Beyannamesinde bu satır aracılığıyla indirim konusu yapılır. Bunun yanında, değersiz hale gelen alacağa ilişkin borçlu mükellef bilgilerini içeren beyanname eki form da doldurulmalıdır.
7104 sayılı Kanunla, KDV Kanununda yapılan değişiklikle değersiz alacağa ilişkin olarak hesaplanarak beyan edilen katma değer vergisinin alacağın gider yazıldığı hesap döneminde indirime konu edilmesi mümkün hale getirilmiştir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, daha önce şüpheli ticari alacak karşılığı yoluyla gider olarak dikkate alınan katma değer vergisinin, indirime konu edilebilmesi için öncelikle gelir olarak kayıtlara intikal ettirilmesidir.
