TARİH-SAYI : 31–01–2018 2018/18
KONU : TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA İLİŞKİN YETKİLİ MÜESSESELER TEBLİĞİ YAYIMLANDI
30.01.2018 tarihli ve 30317 sayılı Resmî Gazete’de; 2018/11185 sayılı “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” ile “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018-32/45)” yayımlandı. Söz konusu Tebliğ yayımı tarihinde (30/01/2018) yürürlüğe girmiştir.
Bu Yeni Tebliğ ile birlikte 22/9/2006 tarihli ve 26297 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006-32/32) yürürlükten kaldırılmıştır.
Anılan Yeni Tebliğ de, mevzuatı ve uygulanması Hazine Müsteşarlığı tarafından yürütülen “Yetkili Müesseseler”e ilişkindir.
“Yetkili Müesseseler”, Tebliğ’e göre iki bölümdür:
A grubu yetkili müessese:
- A grubu yetkili müesseseler, Türk Parası Kıymetini Koruma ve ilgili diğer mevzuat
hükümleri çerçevesinde B grubu yetkili müesseselerin faaliyet konularına ilave olarak aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunabilirler:
- Borsaya üye olmak kaydıyla, ilgili yönetmelik ve mevzuat hükümleri çerçevesinde
kıymetli taşlar ile standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin ithalini, ihracını ve Borsada sürdürülmekte olan kıymetli maden ve taşlara ilişkin işlemleri yapmak.
- Aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın
yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle transfer gerçekleştirebilen kuruluşlar aracılığıyla yabancı para almak, satmak ve ayrı cins yabancı paralarla değiştirmek.
Elektronik para kuruluşu ve ödeme kuruluşlarının temsilcisi olarak faaliyet göstermek.
- Müsteşarlıkça izin verilmesi halinde merkez ve/veya şube adresleri ile uygun görülen
diğer yerlerde para makineleri aracılığıyla yabancı para alım satımı ve buna ilişkin işlemleri yapmak.
- Tutar sınırlaması olmaksızın banka kartları ve 10 bin ABD Dolarına kadar ön ödemeli
kartlar aracılığıyla yabancı para alım satımı yapmak.
- Müsteşarlıkça belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde Müsteşarlıktan izin alınması
şartıyla, yurt dışına madeni yabancı para veya Türk Lirası banknot sevkiyatı gerçekleştirmek.
- A grubu yetkili müesseseler birinci ve ikinci fıkrada belirtilen faaliyetler haricinde; B
grubu yetkili müesseseler ise, birinci fıkrada belirtilen faaliyetler haricinde faaliyetlerde bulunamazlar. Ayrıca, ticaret unvanlarında, iş yeri açma ruhsatlarında, ilan ve reklamlarında, iş yerlerinde veya internet sitelerinde bu faaliyetler haricinde işlem yaptıkları izlenimini yaratacak hiçbir kelime, deyim ve işaret kullanamazlar.
B grubu yetkili müessese:
- B grubu yetkili müesseseler Türk Parası Kıymetini Koruma ve ilgili diğer mevzuat
hükümleri çerçevesinde aşağıda belirtilen faaliyetlerde bulunabilirler:
- Kaydi para hariç yabancı paraları almak ve satmak.
- Kaydi para hariç yabancı paraları daha küçük veya daha büyük küpürlerle, ayrı cins
kaydi para hariç yabancı paralarla değiştirmek.
- Merkez Bankasınca tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde dövizi natık çekleri satın
almak.
- Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretilen basılı altınlar (milli
ziynet ve meskük ve benzeri) ile bir kilogramdan küçük bar veya külçe şeklindeki standart işlenmemiş altınların alım satımını yapmak.
- Aynı iş günü içerisinde transfer emrinin verilmesi veya işleme konu fiziki teslimatın
yapılması şartıyla; bankalar, yetkili müesseseler ve müşterileriyle bankacılık aracılığıyla yapılan transferler yoluyla yabancı para almak, satmak ve ayrı cins yabancı paralarla değiştirmek.
İzin ve Kuruluş şartları:
- Yetkili müesseselerin kurulması ve faaliyete geçmesi için Müsteşarlıktan izin alınması
şarttır. Faaliyet izni bulunmayanlar veya iptal edilenler, yetkili müessese faaliyetinde bulunamazlar; ticaret unvanlarında, iş yeri açma ruhsatlarında, ilan ve reklamlarında, iş yerlerinde veya internet sitelerinde dövize ilişkin işlem yaptıkları izlenimini yaratacak hiçbir kelime, deyim ve işaret kullanamazlar. Kurulmasına izin verilecek yetkili müesseselerin;
Anonim şirket olması, Şirketin ana sözleşmesinde yer alan ticaret unvanında A grubu için “Yetkili Müessese”; B grubu için “Sınırlı Yetkili Müessese” ibarelerinin bulunması, Münhasıran yetkili müesseselerin faaliyet konuları ile iştigal etmek üzere kurulması, A grubu yetkili müesseselerin ödenmiş sermayelerinin 5 milyon Türk Lirasından, B grubu yetkili müesseselerin ödenmiş sermayelerinin ise 1 milyon Türk Lirasından az olmaması, Türkiye’de yerleşik her bir kurucu ortak ve tüzel kişi kurucu ortaklarda yüzde on veya daha fazla ortaklık payı bulunan kişiler ile şirket genel müdürünün, yönetim kurulu üyelerinin, imza yetkisini haiz çalışanlarının ve A grubu yetkili müesseseler için iç kontrol görevlilerinin; Müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması ve diğer kişisel şartlar.
Yetkili müessese kurulması için Müsteşarlığa yapılacak başvuruya;
- Şirket ana sözleşme taslağının, Türkiye’de yerleşik her bir kurucu ortak ve tüzel kişi
kurucu ortaklarda yüzde on veya daha fazla ortaklık payı bulunan kişiler ile şirket genel müdürünün, yönetim kurulu üyelerinin, imza yetkisini haiz çalışanlarının ve A grubu yetkili müesseseler için iç kontrol görevlilerinin; Müflis olmadıklarına, konkordato ilan etmiş olmadıklarına ve haklarında iflasın ertelenmesi kararı verilmediğine ilişkin yazılı beyanlarının, Başvuru tarihi itibarıyla son beş yıl içerisinde; 4 üncü madde hükümleri kapsamında faaliyet izni veya şube faaliyet izni Müsteşarlıkça iptal edilmiş yetkili müesseselerde ortaklığı bulunmadığına veya yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür veya iç kontrol görevlisi görevlerinden birinde bulunmamış olduğuna, 29 uncu maddenin yedinci fıkrası kapsamında Müsteşarlığa gerçeğe aykırı bilgi ve belge sunmadıkları ile yetkisiz döviz alım satımı ile ilgili olarak idari yaptırıma uğramadıklarına dair yazılı beyanlarının,
3) Adli sicil kaydına ilişkin belgelerin, başvuru sahibinin tüzel kişi olması durumunda, tüzel kişi kurucuların yönetim kurulu başkanı, genel müdür ve yüzde on veya daha fazla ortaklık payı bulunan ortaklarının adli sicil kaydına ilişkin belgelerin ve sayılan diğer belgelerin eklenmesi zorunludur.
Yetkili müessese Kuruluş ve faaliyet izni:
- Kurucular, belirtilen bilgi ve belgeler ile birlikte yetkili müessese kurmak amacıyla
kuruluş izni almak üzere Müsteşarlığa başvuruda bulunurlar.
- Başvuruları Müsteşarlıkça uygun görülenlere, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk
Ticaret Kanunu hükümleri dâhilinde anonim şirket kurabilmeleri için izin verilir.
- Yetkili müessese kurmak için kuruluş izni alan kurucular, faaliyet izni alana kadar
faaliyette bulunamazlar.
- Kurucular, kuruluş izni tarihinden itibaren 90 gün içerisinde yetkili müessesenin kuruluş
işlemlerini tamamlayarak faaliyet izni almak üzere Müsteşarlığa başvuruda bulunurlar. Söz konusu süre içerisinde başvuru yapmayan şirketlerin kuruluş izni iptal edilmiş sayılır. Müsteşarlık zorunlu hallerin tevsiki kaydıyla söz konusu süreyi en fazla 90 güne kadar uzatabilir.
- Müsteşarlıkça yapılan inceleme neticesinde durumları uygun görülen yetkili
müesseselere faaliyette bulunma izni verilerek, şirket adına "Yetkili Müessese İzin Belgesi" düzenlenir.
Şube açma izni:
- A grubu yetkili müesseselerin şube açmaları Müsteşarlığın iznine tabidir. Şube açmak
üzere yapılacak başvurulara yönetim kurulu kararının eklenmesi zorunludur.
- B grubu yetkili müesseseler şube açmak için Müsteşarlığa başvuruda bulunamaz ve
yeni şube açamazlar.
Ayrıca Tebliğ, hâlen faaliyette bulunan yetkili müesseseler için geçiş hükümleri düzenlemiştir. Hayli uzun ve teknik eden yeni Tebliğin kısa bir fotoğrafını vermeye çalıştık, faydalı olacağını umuyoruz.
Gereğini rica ederiz; saygıyla...
VİZYON YMM A.Ş.