10 Temmuz 2023 13:50

Bilindiği üzere 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 82’nci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Sigortalıların bu Kanunun 53’üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.” düzenlemesi yapılmıştır.

Bu çerçevede, aynı sigortalılık haline tabi olacak şekilde birden fazla işte çalışan sigortalıların Sosyal Güvenlik Kurumuna işverenlerince bildirilecek sigorta primine esas kazanç tutarı, prime esas kazanç altı sınırının 7,5 katını aşması, söz konusu 7,5 kat sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için günlük prime esas kazanç üst sınırı, günlük asgari ücretin 3 katını aşması halinde aşan kısmın tamamı sigortalının talebi üzerine sigortalıya hissesi oranında (%15) faizsiz bir şekilde geri ödenmektedir.

Sosyal Güvenlik Destek Primi kapsamında çalışan sigortalıların tavanı aşan kazançlarının iadesi hususunda talepte bulunmuş olması halinde; tavanı aşan kazancının; % 7,5 oranındaki prim tutarı iade edilmektedir.

Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışan ve prime esas kazançlarının toplamı prime esas kazanç üst sınırını (tavanı) aşan sigortalılara ilişkin işyerlerinin birden fazla SGK Ünitesi bölgesinde olması halinde iade başvurusu müracaat edilen SGK Ünitesi tarafından yapılacaktır.

Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışan ve prime esas kazançlarının toplamı prime esas kazanç üst sınırını (tavanı) aşan sigortalılara ilişkin işyerlerinin birden fazla ilde bulunması halinde de iade başvurusunun gereği müracaat edilen SGK Ünitesi tarafından yapılacak, ancak farklı illerdeki aynı ayda birden fazla hizmetin olması durumunda bu hizmetlerin doğruluğunun araştırılması bu hizmetlerin doğruluklarının

incelenmesi amacıyla Sosyal Güvenlik Denetmenlerine intikal ettirilmektedir. Bununla birlikte prim iade işlemlerinde mükerrer prim iadesinin önlenmesi amacıyla diğer illerle mutlaka yazışma yapılarak işlemler sürdürülmektedir.

Örneğin; A sigortalısı X işyerinde Haziran 2023 tarihinde 30 gün 75.000 TL prime esas kazanç bildirimi yapılmış, Y işyerinde de aynı ayda 30 gün 30.000 TL prime esas kazanç bildirimi yapılmış olduğu kabul edildiğinde; A sigortalısı Haziran 2023 tarihinde 30 + 30 = 60 gün sigortalı hizmeti olsa dahi SGK tarafından sadece toplamda 30 gün sigortalı hizmeti esas alınır, prime esas kazanç tutarı da prime esas tutarı da 75.000 + 30.000 = 105.000 TL olsa dahi SGK tarafından sadece toplamda prime esas kazancın tavan tutarı kadar yani 75.060 TL esas alınır. Bu bilgilerden sonra A sigortalısı talep etmesi halinde 105.000 – 75.060 = 29.940 TL tutarından %15 oranı kadar 4.491 TL primini gecikme zammı, gecikme cezası ve faiz işletilmeksizin SGK tarafından takip eden ay içinde sigortalıya ödenir.

Prime esas kazancın üst sınırını geçen kazançların iadesi sırasında işveren hissesine ait primlerin iadesi söz konusu olmayıp, sigortalı hissesine isabet eden tutarlar kanuni faiz, gecikme cezası ve zammı istenmeksizin ödenmektedir.

Saygılarımızla

Vizyon Grubu