15/7/2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmî Gazetede 7456 sayılı 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun yayımlanmıştır.
Kanunda yer alan vergisel düzenlemeler bu SİRKÜLER’imizde özetlenmiştir.
1- EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5., 6. ve geçici 8. maddelerinde yer alan (1), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelerde bulunan ve bu Kanunun yayımlandığı tarihte kayıt ve tescilli olan taşıtlar ile 31/12/2023 tarihine kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlardan, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi alınacaktır.
Buna göre 2023 yılında tahakkuk ettirilen tutar kadar ilave motorlu taşıtlar vergisi ödenecektir.
Ek motorlu taşıtlar vergisi, 15/7/2023 tarihinde; Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişiler için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilecektir.
Kanunun yayımlandığı tarihte ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti Ağustos ayı sonuna kadar, ikinci taksiti 2023- Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. Kanunun yayımı tarihi ila 31/12/2023 tarihleri arasında ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenir.
197 sayılı Kanunun 4. maddesinde yer alan istisnalar ek motorlu taşıtlar vergisi bakımından da geçerli olacaktır. Örneğin engellilik oranı % 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar için ek motorlu taşıtlar vergisi ödenmeyecektir.
6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar da ek motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmektedir.
2- GERİ KAZANIM KATILIM PAYI TUTARINDA YETKİ ARTIRIMI
Kanunla 2872 sayılı Çevre Kanunu’na ekli (1) sayılı listede yer alan veya yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenen tutarların iki katına kadar artırılması veya yarısına kadar indirilmesi konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
Bu yetkinin kullanılarak katılım payı tutarlarının artırılması ihtimali yüksektir.
3- TAŞINMAZ SATIŞINDA KDV İSTİSNASININ KALDIRILMASI
Kanunla, kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerine yönelik KDV istisnası kaldırılmıştır.
15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde bulundurulan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerde KDV istisnası geçerli olacaktır.
Öte yandan finansal kiralama ve finansman şirketlerine borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmazların bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine devir ve teslimleri ile bu taşınmazların finansal kiralama ve finansman şirketlerince devir ve tesliminde KDV istisnası devam etmektedir.
Diğer taraftan kurumların aktiflerinde bulunan ve ticaretini yapmadıkları iştirak hisselerinin satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerinde KDV istisna uygulaması devam etmektedir.
4- TAŞINMAZ SATIŞLARINDAN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA TANINAN KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASININ KALDIRILMASI
Kanunla, kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlere yönelik %50 oranında uygulanan kurumlar vergisi istisnası uygulaması kaldırılmaktadır.
Öte yandan 15/7/2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların bu tarihten sonra satışlarında %50 istisna oranı, %25 olarak uygulanacaktır.
5- AFETZEDELERE BAĞIŞLANACAK KONUTLARIN İNŞASI DOLAYISIYLA KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARINA YAPILAN TESLİM VE HİZMETLERDE KDV İSTİSNASI
6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, AFAD ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31/12/2024 tarihine kadar KDV’den müstesnadır.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu Kanunun 32. maddesi hükmü uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir.
6- ÖTV KANUNUNA EKLİ (I) SAYILI LİSTEDE YER ALAN MALLARIN MAKTU VERGİ TUTARLARIYLA İLGİLİ CUMHURBAŞKANINA YETKİ VERİLMESİ
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan veya bu maddenin (5) numaralı fıkrası uyarınca yeniden belirlenen maktu vergi tutarlarının, her bir mal itibarıyla söz konusu listede yer alan veya yeniden belirlenmiş sayılan en yüksek vergi tutarının beş katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, bu sınırlar içinde mal cinsleri, özellikleri, kullanım yerleri veya ithalatın şekline göre farklı tutarlar tespit etmeye Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.
Diğer taraftan, maddenin (e) fıkrası ile, Kanıma ekli (I) sayılı listedeki mallar için maktu vergi tutarlarının enflasyondan etkilenmemesi amacıyla bu tutarların her yıl ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksindeki son altı ayda meydana gelen değişim oranında güncellenebilmesi amacıyla düzenlemeler yapılmıştır.
7- ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ SAĞLANMASI
İşverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumalarını ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2023/Haziran dönemi sonuna kadar her yıl asgari ücret desteği sağlanmıştır.
Torba Kanunla yapılan düzenlemeyle 5510 sayılı Kanuna geçici 96. madde eklenerek, 2023 yılı Temmuz ila Aralık aylarında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere, madde metninde belirtilen işverenlere, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66 Türk Lirası, aylık 500 Türk Lirası asgari ücret desteği sağlanmaktadır.
8- GİRİŞİM SERMAYESİ DIŞINDA KALAN YATIRIM FONLARINDAN ELDE EDİLEN GELİRLERE YÖNELİK KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNANIN KALDIRILMASI
Kanunla, kurumların girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisna kaldırılmaktadır.
Madde sonrasında örneğin kurumların gayrimenkul yatırım fonlarından elde ettikleri kazançlar istisnaya tabi olmayacak ve vergilendirilecektir.
9- TAŞINMAZLARIN VERGİSİZ KISMI BÖLÜNME KAPSAMINDAN ÇIKARILMASI
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19. maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında; taşınmazlar, iştirak hisseleri ile üretim ve hizmet işletmeleri belirli şartlar dahilinde kısmi bölünme işlemine konu edilebilmektedir. Madde ile, taşınmazlar, kısmi bölünme kapsamından çıkarılmıştır.
10- KURUMLAR VERGİSİ ORANINDA DEĞİŞİKLİKLER YAPILMASI
Kanunla kurumlar vergisi oranı %25 olarak belirlenmiştir.
Söz konusu oran; bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için %30 şeklinde uygulanacaktır.
İhracatın teşvik edilmesi amacıyla ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanmakta olan kurumlar vergisi oranının, 5 puan indirimli olarak uygulanması sağlanmaktadır.
Oran düzenlemeleri 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere, kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanacaktır.
11- COVİD 19 KAPSAMINDA TAHSİL EDİLEN İDARİ PARA CEZALARININ İADE EDİLMESİ
Anayasa Mahkemesinin 5/4/2023 tarihli ve E.: 2023/44, K.; 2023/71 sayılı kararı ile 7420 sayılı Kanunun geçici 4. maddesinde yer alan COVİD 19 kapsamında "tahsil edilen idari para cezalarının iade edilmeyeceğine" yönelik düzenleme iptal edilmiştir.
Bu kapsamda Anayasa Mahkemesince verilen karar dikkate alınarak COVID-19 salgın hastalığının yayılmasını önlemek amacıyla 1593 ve 5326 sayılı Kanunlar kapsamında verilen ve 9/11/2022 tarihinden önce tahsil edilen idari para cezalarının iadesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Düzenlemeye göre maddenin yürürlüğünden önce tahsil edilen idari para cezaları, 31/12/2024 tarihine kadar tahsilatı yapan idari birime yapılacak başvuru üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre iade edilecektir.
Saygılarımızla
Vizyon Grubu
Düzenlemeye aşağıdaki bağlantı yolunu kullanarak ulaşabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/07/20230715-2.pdf
